Na otvaranju izložbe biće izveden performans Mudra voda
O performansu se, danas, govori kao o procesu prevođenja i zaključuje se da je njegovo najkonzistentnije stanje transformacija. U tom kontekstu, izložba Dragane Žarevac Odgovor je u prevodu u Savremenoj galeriji u Subotici, pruža mogućnost bavljenja ontogenezom performansa i sagledavanja svih njegovih faza kroz različite društvene kontekste u rasponu od četiri decenije. Pored arhive performansa (crteži, beleške, partiture, notacije, tekst), tragova medijatizacije (fotografija, zvuk, muzika, video zapisi), izložba predstavlja i video performans i recentnu produkciju video-reperformansa i video instalacija „otelovljenog arhiva“.
Dragana Žarevac svojom umetničkom praksom nastoji da preuzima ulogu agenta kulturnog prevođenja, razotkrivajući mehanizme koji naturalizuju postojeće nejednakosti. Govoreći o kulturnom prevođenju Boris Buden i Tomislav Longinović, ovo delovanje definišu kao „praksu svakodnevnog života“, oblik subjektivacije koji ima performativni karakter. Sama svha kulturnog prevođenja jeste da inicira dijalog između određenih kultura, međutim, kako navodi Longinović „…prevođenje je uvek opterećeno dvostrukom globalnom nejednakošću ili zastrašujućom asimetrijom“. Birajući ulogu alhemičara, u svom radu Dragana Žarevac ukršta uticaje i uverenja drevnih civilizacija i modernog shvatanja univerzuma, povezujući duhovno i materijalno, racionalno i iracionalno, nauku i verovanje, sprovodeći neprekidni proces lingvističke prakse – semioze – prevođenja znakova u druge znakove, provodeći značenje kroz mrežu diskurzivnih činova, što dovodi da stvaranja novog značenja.
Kao što se u transformativnoj prirodi performansa ne može pouzdano označiti „original“ i „prevod“, tako ni u umetničkoj praksi Dragane Žarevac, nema dominantnog i podređenog narativa. Tenziju ne stvara „zastrašujuća asimetrija“ već sveprisutna transformacija. Njeni iskazi menjaju kontekste – od jezičkog, preko muzičkog, matematičko-analitičkog do kontemplativnog, šamanskog i ritualnog. Pitanje koje se postavlja jeste: gde nas vode životne sile performansa. Da li ka dematerijalizovanoj hologramskoj projekciji van vremensko-prostorne uslovljenosti ili ka konzumaciji pohranjenog sećanja i ukidanju zaborava, tj. ka tehnološkom unapređenju čoveka (Intelligence Augmentation) ili pak povratku ljudskoj prirodi, drevnim znanjima i veštini prevođenja iracionalnog u inteligibilni diskurs koji postaje izvor saznanja?
Koliko god priznavali nepredvidivosti prevođenja, jedan je odgovor – Odgovor je u prevodu!
